2010 yılı AHA klavuzunda Sınıf IIb olarak entübe hastalarda tercih edilebileceginden bahsedilen [1] Prone (Yüzüstü) poziyonda KPR uygulamasını ilk kez duyuyor olabilirsiniz. Ancak Covid-19 pandemi sürecinde ARDS hastalarında kullanımının görüldügü ve soru isaretleri içeren bu uygulamayı biraz daha detaylı inceleyecegiz.
Prone Pozisyonda KPR Acil Servis için Neden Önemli?
Covid-19 pandemisinin belki de sonlarına geldigimiz bu dönemlerde hala yanıtlanmamıs sorulardan belki de bir tanesi prone pozisyonda KPR uygulamasıdır. Spinal operasyonlarda ya da prone pozisyonu verilmesi gereken operasyonlarda uygulanacagını ve Covid-19 pandemisinin bitmesi nedeniyle artık acil serviste bu konuda konusmanın önemsiz oldugunu düsünüyor olabilirsiniz. Ancak ARDS'ye sebep olan baska virüsler de tarih boyunca mevcuttu ve muhtemelen olmaya da devam edecek. Bu nedenle olası pandemilerde Yogun bakım kapasitesini düsünecek olursak Acil Servislerde izledigimiz bu hastaları prone pozisyonda izlememiz ve bu pozisyonda müdahalelerde bulunulduguna sahit olabiliriz. Ayrıca sadece ARDS degil, kim bilir belki de sırttan yabancı cisim saplanması gibi durumlarda arrest olan hastaya prone pozisyonda KPR uygulamak zorunda kalabiliriz.
Prone Pozisyonda KPR nasıl Uygulanır?
Öncelikle hastanın entübe olması ya da alternatif hava yolu yöntemleriyle solunum desteginin çözülmüs olması önerilmekte. Sonrasında KPR uygulaması yapacak kisi sternum altına kum torbası, ya da sert bir materyal ile destek olusturması gerekiyor. Bundan sonrasında iki yöntem mevcut. Birinci yöntemde el ayası T7 seviyesine (Skapulaların inferior sınırından hiza alabilirsiniz) yerlestirilerek kardiyak basıya baslanır. İkinci yöntemde skapulalara dogru eller yakın olacak sekilde yerlestirilerek kardiyak basıya baslanır (asagıdaki videolarda detaylı olarak görebilirsiniz). Aynı zamanda prone pozisyonda transkütanöz pace maker uygulanacaksa ya da kasıklarla ritm kontrolü yapılacaksa posterior apikal pozisyonu kullanılabilmekte.
Prone KPR uygulamasını demonstre eden bir video:
Sternum Üzerinden Uygulanan KPR yerine tercih edilebilir mi?
Bu soruya net olarak cevap verebiliriz ki "Hayır!". Çünkü prone pozisyonda KPR uygulaması rutin kullanımda önerilen bir uygulama degil. AHA'nın 2010'dan sonraki klavuzunda da bu uygulamanın kaldırıldıgını (bahsedilmedigini) görebiliriz. Bu nedenle hastaya pozisyon verebiliyorsak kesinlikle supine pozisyonda ya da gebelerde 30 derece sol lateral pozisyonda KPR uygulamasını tercih etmeliyiz. Yine de bir acil hemsiresi olarak etkinligi tartısmalı yöntemler olan: IAC-CPR, Prekordiyal yumruk, Cough CPR vb KPR yöntemleri oldugunu bilmeliyiz ve unutmamalıyız ki bu yöntemlerin etkin yöntemler oldugu henüz kanıtlanmamıs ve rutin kullanımı önerilmemekte (Bu yöntemlerin oldugunu ve tartısmalı oldugunu bilmek, örn. prekordiyal yumruk gibi film-dizi sektöründe bolca kullanılan bir teknikle ilgili cevremizi bilinclendirmek icin bile bize bir seyler katabilir).
Yani isin özü o ki siz gelin bildigimiz yoldan sasmayıp supine pozisyondan KPR'ye devam edelim. Saglıcakla...
Kaynaklar:
[1] Cave, D. M., Gazmuri, R. J., Otto, C. W., Nadkarni, V. M., Cheng, A., Brooks, S. C., ... & Hazinski, M. F. (2010). Part 7: CPR techniques and devices: 2010 American Heart Association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care. Circulation, 122(18_suppl_3), S720-S728.
Comments