İnce venlerde kan alırken, bazılarımızın aklına takılmıştır. Kan akışının devam ettiği göz önüne alındığında vene girdiğimizde turnikenin de basıncıyla mutlaka branüle/iğneye kan gelmesi gerekir. Ancak bazen gelmez. Özellikle ince venlerde bu durumla karşılaşırız. Bunun nedeni nedir ve bu konuda ne yapabiliriz?
Resim 1
Öğrencilik yıllarımızdan, hatta belki de daha da öncesinden hepimizin bildiği bir kural vardır. İnvaziv venöz girişimler (damar yolu/kan alma) kanın akış yönüne bakacak şekilde yani branül proksimale bakacak şekilde (Resim 2) açılır. Ancak süperfisiyal baş ve boyun venlerinde bu kural geçerli değildir. Yani damara hangi yönden giriş yapıldığı önemli değildir. (Yazının ilerleyen kısımlarında bahsedilecek ama bunun nedeni venöz kapak yapısının bu venlerde bulunmayışıdır).
Normalde bizim de kolayımıza gelen yön, her zaman tercih ettiğimiz; branülün proksimale bakacağı yön olsa da (Resim 2), kan alırken ince venlerde tersini uygulamak (Resim 1'deki gibi) yani ters yönden damara girmek, yazının başında bahsettiğim kan gelmeme sorunuyla karşılaşmanızı önleyecektir. Yani ven ne kadar ince olursa olsun ters yönden girişim yaptığınızda ve vene ulaştığınızda kan gelecektir. Hatta bazen ince venlerden ters kanül yöntemiyle branülden/iğneden nasıl bu kadar hızlı kan akımının geldiğini görünce şaşırabilirsiniz.
Resim 2
Aslında sorunun altında yatan neden oldukça basit. Biz her zaman uyguladığımız yöntem olan distalden proksimale bakacak şekilde girişim yaptığımızda (Resim 2, Resim 3) iğne/branül kanın akış yönünde damara girdiği için kan akışının bir miktarını engellemiş oluyor (Resim 3'ü inceleyerek daha net aklınızda canlandırabilirsiniz). Ancak damara ters yönden girdiğinizde iğnenin/branülün varlığı kan akışını kesmeyeceği ve hatta kan, iğne/branüle doğru akacağı için akış hızında da daha fazla verim elde etmiş olacaksınız.
Resim 3
Peki, neden kan almayı kolaylaştırıyorsa, tüm venöz girişimlerde bu yöntemi uygulamamalıyız? Evet, belki de çoğumuz, bu yöntemde, branülün kanın akış yönüne ters durduğu için sıvı/ilaç gönderildiğinde kan akışıyla sıvı akışının birbirine zıt olacağını ve bu iki kuvvetin birbirine engel olacağını düşünmüştür. Bu nedenle gönderdiğimiz sıvı, kanın akış hızıyla kesişip istediğimiz hızda gitmeyecektir. Bu doğru cevaplardan biri ancak tek neden bu değil. Çünkü venlerde bildiğimiz üzere kapak sistemi mevcut ve kan akışına ters yönden damara girdiğimizde kapak yapısı nedeniyle de gönderdiğimiz sıvı engelleneceği için (kan akışının da ters olmasının katkısıyla) damar yolunun infiltre olma ihtimali çok daha yükselecektir ve venöz staz nedeniyle flebit, trombüs gibi risklerin meydana gelme ihtimali artacaktır.
Son olarak, ince venlerden kan alırken son derece iyi verim alacağınız bu yöntem, damar yolu gibi uzun süreli invaziv girişimlerde komplikasyon ihtimalini arttırabileceği için tercih edilmemelidir. Bu nedenle sadece ince venlerden kan alırken kullanmanızı tavsiye ederim. Daha detaylı içerik ve uygulamalı olarak ters kanül yöntemini görmek için aşağıdaki bağlantıdan ilgili videoya ulaşabilirsiniz:
İlerleyen zamanda gerekli izinleri aldığımızda bu yöntemle ilgili bize ait video içerik paylaşılacaktır. Sağlıcakla.
Ileri Okuma:
Kumari R. The Reverse Cannula: A Novel Technique of Withdrawing Blood. J Anesthesia Forecast. 2021; 4(1): 1011.
Comments